Gebelikte Özel Durumlar: İkiz ve Üçüz Gebelikler

Çoğul gebelikler size sempatik gelebilir ama bizler için riskli gebekliklerdir. Çünkü tek bebeklere göre daha fazla oranda istenmeyen komplikasyonlar oluşur. En sık görülen komplikasyonlar erken doğumlar, rahim içi gelişme geriliği ve anomali riskinde artıştır. Annede görülen komplikasyonlar ise daha fazla bulantı-kusma, preeklempsi (gebelik hipertansiyonu) riskinde artış, diabet riskinde artış ve doğum sonu kanama riskinde artıştır.

Tüm doğumların %1’i ikiz ya da çoğuldur. İkizlerin %90’ı çift yumurta ikizi, ’u tek yumurta ikizidir (ortalama 1/250).

Günümüzde yardımcı üreme yöntemlerinin ve tüp bebek uygulamalarının artması ikiz sayısında artışa neden olmuştur.
İkiz Gebeliklerin Takibi:

• İkiz gebeliklerde günlük 1 mg folik asit ve 60 mgr elementer demir takviyesi verilir.
• İkiz gebelere ortalama 16-20kg alması önerilir.
• İkiz gebelerde erken ultrasonografi yapılarak tek-çift yumurta ayırımı yapılır. Tek yumurta ikizleri daha risklidir.
• İkiz gebeliklerde erken doğum riski yüksek olduğu için 20. haftadan itibaren rahim ağzının ultrason ya da muayene ile değerlendirilmesi önemlidir. Rahim ağzında yumuşama ve kısalma erken doğum habercisidir.
• Tek gebelerde uygulanan 2’li test ya da 3’lü test ikiz gebelerde uygulanmaz.
• 11-14. haftalarda ense kalınlıklarına bakılır ve ilk trimester ultrason taraması yapılır.
• 18-20. haftalarda ultrasonografi ile detaylı sakatlık taraması deneyimli bir uzman tarafından yapılır.
• İkiz gebelerde diabet riski arttığı için 24. haftada mutlaka gebelik şekeri taraması (yükleme testi ile) yapılır.
• İkiz gebeliklerde bebekler arasında gelişim farkları (diskordans) olabilir.24. haftadan itibaren seri ultrason ölçümleri ile bebeklerin büyümeleri ve iki bebek arasındaki gelişim farkına bakılır. Bebekler arasında %25’den fazla fark var ise takipler sıklaştırılır.
• Üçüz gebeler ortalama 33-34. haftalarda doğarlar ve ortalama kiloları 1800 gr’dır.
• Vanishing Twins (kaybolan ikizler) Sendromu. Gebeliğin ilk 3 ayı içerisinde ikizlerden biri ölebilir. Bu oran -70 arasında literatürde değişik verilmektedir. Kalan canlı fetusa genelde bir sorun yaratmaz.
• Tek yumurta ikizlerinde bebeklerin plasentalarındaki damarlar arasında anastamoz denilen bağlantılar bulunabilir. Bu bağlantılar bebeklerden birinin daha iri diğerinin daha zayıf ve anemik olmasına neden olabilir (ikizden ikize transfüzyon sendromu). Yakın takip ve vakitlice doğum gerekir.
• Tek bebeklerde ortalama sakatlık riski %1,4 iken ikiz gebelerde %2,7, üçüzlerde %6,1 dir. En sık görülen anomali sirenomeli, nöral tüp defektleridir. İkiz bebeklerde kromozom bozukluğu riski artmaz**
• İkiz gebeliklerde doğum şekline bebeklerin pozisyonuna, kilolarına ve genel sağlık durumlarına göre karar verilir. Her iki bebeğin baş gelişi durmaları normal doğum için uygundur.
İkiz Gebelikte Riskler Nelerdir?
• Erken doğum
• Aşırı bulantı-kusma
• İdrar yolu infeksiyonu sıklığında artış
• Doğum sonu kanama
• Preeklempsi (gebelik hipertansiyonu)
• Plasenta Previa (plasentanın rahim ağzına yerleşmesi)
• Kansızlık
• Doğumsal anomali
• Rahim içi gelişme geriliği
• Sezaryen doğum oranında artış.
İkiz Gebeliklerde Özel Durumlar
• İkiz gebeliklerde hekim tarafından yasaklanmadıkça cinsel ilişki serbest bırakılır.
• İkiz gebeliklerde seyahat 20. haftaya kadar tek gebeliklerdeki gibidir. Ancak 20. haftadan sonra seyahatlerde damar tıkanıklığı riski artar.
• İkiz gebeliklerde egzersiz 20 haftaya kadar tek gebeliklerdeki gibidir. Ancak 20. haftadan sonraki egzersizleri azaltmak yararlıdır.